مجموعه مارکار یزد یکی از بناهای ارزشمند تاریخی و فرهنگی شهر یزد است که در ابتدای خیابان کاشانی واقع شده و قدمت آن به اوایل دوره پهلوی بازمی‌گردد. این مجموعه به همت «پشوتن‌جی دوسابایی مارکار»، بازرگان نیکوکار پارسی ساکن هند، در سال ۱۳۱۳ هجری شمسی بنیان نهاده شد و در تاریخ ۹ آبان ۱۳۷۷ با شماره ۲۱۴۶ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید. پردیس دانش مارکار که شامل دبستان، دبیرستان و پرورشگاه بوده، مأمن تحصیلی بسیاری از دانش‌آموزان، به‌ویژه زرتشتیان، از سراسر کشور بوده است. این مجموعه نه‌تنها محیطی آموزشی، بلکه پناهگاهی برای یتیمان و دانش‌آموزان غیربومی نیز فراهم کرده بود.
مارکار در سال ۱۳۰۳، به همراه جمعی از پارسیان هند، به یزد سفر کرد و پس از بررسی وضعیت آموزشی زرتشتیان، با برگزاری سخنرانی‌هایی در شهرهای مختلف هند توانست ۵۰ هزار روپیه برای بهبود آموزش در ایران جمع‌آوری کند. او پس از افتتاح رسمی پرورشگاه، در پی استقبال گرم مردم و مسئولان، به پیشنهاد شهرداری یزد گاه‌نمایی (ساعت عمومی) را به این شهر اهدا کرد. برج ساعت یادبود فردوسی، که ابتدا در میدان پهلوی ساخته شده بود، بعدها به میدان مارکار، روبه‌روی مجموعه، منتقل شد و امروز به‌عنوان «گاه‌نمای فردوسی» یکی از نمادهای فرهنگی شهر به‌شمار می‌رود.
چه حس خوبی داشت دیدن پرورشگاهی که نزدیک به صد سال پیش با عشق ساخته شده! مجموعه مارکار نشون می‌ده که انسان‌های بزرگ فقط به فکر ساختن برای زمان خودشون نیستن، بلکه برای آینده فکر می‌کنن.
احساس می‌کنم مجموعه مارکار فقط یک بنای تاریخی نیست، بلکه نمادی از همدلی و عشق به آموزش و فرهنگ ایرانیه. فضای آرام، معماری دل‌نشین و داستان پشت ساخت این مجموعه واقعاً منو تحت‌تأثیر قرار داد.
واقعاً تصور نمی‌کردم چنین مجموعه‌ای با این قدمت و زیبایی وسط یزد باشه. وقتی فهمیدم توسط یک پارسی اهل هند ساخته شده خیلی برام جالب شد. اینجا فقط یک مکان نیست، بلکه بخشی از حافظه تاریخی ایرانه.
بازدید از مجموعه مارکار یکی از به‌یادماندنی‌ترین تجربه‌های من در سفر به یزد بود. تاریخ، معماری و حس اصالت در اینجا موج می‌زند. مخصوصاً ساعت مارکار که یادآور هویت فرهنگی ایران‌زمین است، خیلی جذاب بود.
پوشش اخبار و مقالات مرتبط با مجموعه فرهنگی مارکار یزد
مروری بر کمک‌های مارکار و هم‌نسلانش و تأسیس مجموعه مارکار یزد پیشگفتار پارسیان هند، زرتشتیانی بودند که پس از حمله اعراب به ایران، به هند کوچیدند و در آن سرزمین ساکن شدند. این جامعه، که در سده‌های بعد به کامیابی‌های اقتصادی و اجتماعی در هند دست یافت، هیچ‌گاه پیوند خود را با سرزمین مادری، ایران، […]
ایران سرزمینی است با تمدنی کهن و پر افتخار، سرشار از میراث‌های فرهنگی و تاریخی که روایتگر هویت، فرهنگ و انسان‌دوستی مردمان این مرز و بوم است. در میان این گنجینه‌ها، مجموعه مارکار یزد جایگاهی ویژه دارد؛ بنایی که نه تنها نماد سخاوت و نیک‌اندیشی زرتشتیان ایران است، بلکه سندی زنده از همزیستی مسالمت‌آمیز ادیان […]
در دل کویر، جایی که تاریخ نفس می‌کشد و فرهنگ در کوچه‌های خشتی جاری است، مجموعه‌ای جا خوش کرده که برای مردم یزد، چیزی بیش از یک بنای فیزیکی است؛ مجموعه مارکار. این مجموعه نه‌فقط نمادی از نیک‌اندیشی و تلاش برای ارتقای آموزش در ایران است، بلکه به‌عنوان حافظه‌ای زنده از رشد سواد، تربیت نسل […]
در میانه کویر، جایی در مرکز جغرافیایی ایران، ساعتی بنا شده که نه‌تنها زمان را نشان می‌دهد، بلکه گویی روح فرهنگ و تاریخ یک ملت را در خود تکرار می‌کند. برج ساعت مارکار یا آن‌طور که برخی نامیده‌اند، گاه‌نمای فردوسی، تنها یک ابزار سنجش زمان نیست؛ بلکه نمادی است از تقدیر یک ملت از فرهنگ، […]
مجموعه مارکار، واقع در شهر یزد، یکی از نمونه‌های شاخص معماری آموزشی-فرهنگی اوایل دوره پهلوی است که تلفیقی از نوگرایی و هویت بومی را به‌نمایش می‌گذارد. این مجموعه که با همت پشوتن‌جی دوسابایی مارکار و با هدف توسعه آموزش و فرهنگ ساخته شد، نه‌تنها به لحاظ عملکردی حائز اهمیت است، بلکه از منظر طراحی معماری […]
